GANDABOSTA 2015

EKOSISTEMAREN SORRERA

Eguzki sistemaren sorrera eta garapenari buruzko teoriak konplikatuak eta anitzak dira, hainbat arlo zientifikoak barne hartuz, esaterako astronomia, fisika eta geologia. Mendeetan zehar eguzki sistemaren sorrerari buruzko hainbat teoria proposatu dira baina gaur egungo ezagutza XVIII. mendean zehar garatu zen. Espazioaren konkista beste planeta eta galaxien behatzeko posibilitatea etorri zen eta fisika nuklearraren barnean egindako saiaketak izarren sorrera eta deuseztapena argitzeko balio izan zuten.Egungo hipotesiaren arabera, eguzkiaren sorrera 1734an Emanuel Swedenborgek lehenengo aldiz proposatu zuen hipotesi nebularraren bitartez azaldu daiteke. 1755ean Immanuel Kant, Swedenborgen teoria ezagutzen zuena, teoria honen garapenean aritu zen. Pierre-Simon Laplacek ere, 1796an antzeko teoria bat proposatu zuen bakarlanean. Teoria honek dio orain dela 4.6 bilioi urte odei molekular baten grabitazio kolapso batetik sortu zela. Hasierako odei molekular hau hainbat argi-urteko zabalera zuen eta hainbat izarren sorleku bezala hartzen da. Izar sortzearen prozesua lasaitzat hartua izan da orain dela gutxi arte, baina antzinako hainbat meteoritoen barruan aurkitutako elementuen azterketak argitu dutenez eguzkiaren sorrera hainbat supernoba hurbil zeudelarik gertatu zen.